NOWOCZESNE TECHNOLOGIE WYTWARZANIA FUNKCJONALNYCH MATERIAŁÓW MAGNETYCZNYCH DLA ZASTOSOWAŃ ELEKTRO-MOBILNYCH I MEDYCZNYCH
Projekt nr: TECHMATSTRATEG2/410941/4/NCBR/2019
Akronim: E-MAGMAT
Strategicznym celem projektu jest opracowanie i wprowadzenie na rynek nowych technologii wytwarzania niskostratnych magnetycznych podzespołów 3D do zastosowań elektro-mobilnych oraz medycznych.
Nowe technologie będą dotyczyły wytwarzania materiałów magnetycznych w formie rdzeni na podzespoły bierne (dławiki, transformatory), stojanów nanokrystalicznych oraz drukowanych magnetycznych materiałów z pamięcią kształtu. Nowymi produktami będą niskostratne transformatory i elementy indukcyjne oraz silniki PM BLDC ze stojanem nanokrystalicznym. W celu realizacji założonego celu projektu zaplanowano trójetapowy plan działań obejmujący w pierwszym etapie zadania dotyczące zaprojektowania i opracowania technologii wytwarzania nowych materiałów magnetycznych wraz z ich pełną charakteryzacją. Wśród nowych technologii w zakresie wytwarzania rdzeni toroidalnych zastosowane będą m.in. metoda szybkiego schładzania stopu z fazy ciekłej w celu otrzymania szkieł metalicznych w postaci taśm i dalej ich ultraszybka obróbka cieplna z zastosowaniem technik grzania przelotowego czy blokowego. Poznanie mechanizmów krystalizacji otrzymanych materiałów oraz poznanie korelacji kinetyki krystalizacji z właściwościami magnetycznymi pozwoli na opracowanie technologii wytwarzania wysokoinducyjncyh i niskostratnych materiałów magnetycznie miękkich. W etapie tym zoptymalizowana zostanie również technologia wytwarzania metodą szybkiego schładzania stopu z fazy ciekłej domieszkowanych stopów Ni-Ma-Ga, pod kątem uzyskania materiałów charakteryzujących się najbardziej obiecującymi właściwościami i zakresem temperaturowym przemiany martenzytycznej. Otrzymane taśmy o najlepszych właściwościach będą dalej proszkowane mechanicznie i wykorzystane do otrzymania podzespołów masywnych poprzez prasowanie na gorąco bądź technikami przyrostowymi. W drugim etapie projektu opracowane zostaną technologie wytwarzania magnetycznych proszków sferycznych metodą atomizacji gazowej oraz ultradźwiękowej w celu ich dalszego wykorzystania jako materiału wsadowego w procesie wytwarzania podzespołów masywnych techniką druku 3D poprzez topienie wiązką laserową. W ramach tego etapu we współpracy z partnerem przemysłowym opracowane zostaną dalej technologie wytwarzania wielożłobkowych stojanów z wykorzystaniem rdzeni drukowanych, prasowanych oraz pakietowanych z taśm. Opracowane zostaną również projekty silników bezszczotkowych i ustalone wymagane kształty elementów biernych tj. dławików i transformatorów. W etapie tym zoptymalizowana zostaną założenia technologiczne procesu druku 3D stopów Ni-Mn-Ga z pełną charakteryzacją ewolucji mikrostruktury i jej wpływu na właściwości użytkowe stopów. Ostatni etap projektu będzie dotyczył fazy przygotowania do wdrożenia. Nowe technologie oraz produkty będące rezultatami niniejszego projektu mają charakter interdyscyplinarny, a co za tym idzie mamy możliwość wykorzystania rezultatów projektu zarówno w obszarze związanym z elektromobilnością jak również napędy elektryczne małych mocy mogą być wykorzystane w medycynie, w szczególności w pompach wspomagających pracę serca. Strategiczną wartością projektu będzie również pozyskanie wiedzy, która umożliwi opracowywanie nowoczesnych materiałów proszkowych przeznaczonych do produkcji technikami przyrostowymi wyrobów dla różnych dziedzin gospodarki.
Projekt realizowany przez konsorcjum w składzie:
- Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Metali Nieżelaznych – Lider
Konsorcjanci:
- Wydział Inżynierii Materiałowej Politechniki Warszawskiej
- Instytut Metalurgii i Inżynierii Materiałowej PAN
- TRAFECO Spółka Jawna Artur Strug Mirosław Łukiewski
- MEGATECH Zbigniew Gałuszkiewicz
- 3D Lab Sp. z o.o.
Kierownik projektu: dr hab. Aleksandra Kolano-Burian
Termin realizacji projektu: 01.05.2019-30.04.2022
Całkowity koszt realizacji projektu: 12 431 956,00 zł
Projekt współfinansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach Strategicznego Programu Badań Naukowych i Prac Rozwojowych „Nowoczesne technologie materiałowe” TECHMATSTRATEG II.