Standardy Ochrony Małoletnich
PREAMBUŁA:
Zważywszy, iż:
1) jednym z celów Sieci Badawczej Łukasiewicz jest prowadzenie działalności mającej na celu kształtowanie świadomości społecznej na temat zaawansowanych technologii, w związku z czym Łukasiewicz – IMN prowadzi działania promocyjne i edukacyjne wśród małoletnich,
2) Łukasiewicz – IMN jako przyjazne miejsce pracy prowadzi działania oraz organizuje wydarzenia z udziałem małoletnich, w tym dzieci pracowników,
3) ustawą z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich zostały na organizatorów działalności m.in. oświatowej, wychowawczej, artystycznej, rekreacyjnej, sportowej lub związanej z rozwijaniem zainteresowań przez małoletnich nałożone szczególne obowiązki w zakresie ochrony dzieci i młodzieży (małoletnich),
4) ochrona bezpieczeństwa dzieci i młodzieży (małoletnich) jest dla Łukasiewicz – IMN najwyższym priorytetem w związku z realizacją zadań określonych w pkt. 1) i 2) tej Preambuły.
opracowane zostały w Łukasiewicz – IMN poniższe Standardy Ochrony Małoletnich zwane dalej Standardami.
§ 1
Definicje
1. Ilekroć w niniejszych Standardach jest mowa o:
1) Łukasiewicz – IMN – oznacza to Sieć Badawczą Łukasiewicz- Instytut Metali Nieżelaznych z siedzibą w Gliwicach (44-100), ul. Sowińskiego 5, Sąd Rejonowy w Gliwicach, X Wydział Gospodarczy, KRS: 0000853498.
2) małoletnim – należy przez to rozumieć osobę, która nie ukończyła 18 roku życia,
3) krzywdzeniu małoletniego – należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę małoletniego przez jakąkolwiek osobę, w tym personel Łukasiewicz – IMN lub zagrożenie dobra małoletniego, w tym jego zaniedbywanie,
4) opiekunie małoletniego – należy przez to rozumieć osobę uprawnioną do reprezentacji i stanowieniu o małoletnim, w szczególności jego przedstawiciela ustawowego,
5) personelu Łukasiewicz – IMN – należy przez to rozumieć wszystkich pracowników i zleceniobiorców Łukasiewicz – IMN, jak również inne osoby dorosłe niezatrudnione w Łukasiewicz – IMN, a mające kontakt z małoletnimi poprzez zaangażowanie w działania Łukasiewicz – IMN skierowane do małoletnich. Za członków personelu Łukasiewicz – IMN uważa się również osoby poniżej 18 roku życia, odbywające w Łukasiewicz – IMN praktyki zawodowe lub szkolenia.
6) Odpowiedzialnym za Standardy – oznacza to Dyrektora Departamentu HR, który jest osobą odpowiedzialną za Standardy Ochrony Małoletnich Łukasiewicz – IMN, i przy pomocy Departamentu HR, Zastępców Odpowiedzialnego za Standardy w Oddziałach oraz Działu Doradczo-Prawnego (w tym radcy prawnego i inspektora ochrony danych) wdraża Standardy i nadzoruje ich wykonanie,
7) Rejestrze – oznacza to Rejestr Sprawców Przestępstw na tle Seksualnym.
2. Nie uważa się za personel Łukasiewicz – IMN prelegentów, gości i innych osób uczestniczących w wydarzeniach jednorazowych (prelekcje, spotkania, warsztaty) niemających bezpośredniego kontaktu z małoletnimi bez obecności personelu Łukasiewicz – IMN, a jedynie wygłaszających przemowy/opinie, udzielających wywiadów lub biorących udział w dyskusji/panelu organizowanym przez personel Łukasiewicz – IMN, a na których to wydarzeniach są obecni małoletni. W uzasadnionych przypadkach Osoba Odpowiedzialna za Standardy może podjąć decyzję o objęciu tych osób procedurami przewidzianymi w tych Standardach.
§ 2
Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnimi a personelem Łukasiewicz – IMN
Personel Łukasiewicz – IMN w kontaktach z małoletnimi powinien kierować się w szczególności następującymi zasadami:
1) podstawową zasadą czynności podejmowanych w kontaktach z małoletnimi jest działanie na rzecz ich dobra;
2) niedopuszczalne jest stosowanie przemocy wobec małoletnich w jakiejkolwiek formie, a w przypadku podejrzenia, że zdrowie lub życie małoletniego jest zagrożone należy niezwłocznie poinformować o tym fakcie właściwe służby (w tym zwłaszcza Policję, Pogotowie Ratunkowe, Straż Pożarną, Ośrodek Pomocy Społecznej);
3) nie wolno dotykać małoletnich w sposób, który zgodnie z ustalonymi zwyczajami społecznymi jest nieakceptowalny ( dopuszczalne są zatem w szczególności: udział w prawnie dopuszczalnych działaniach, w których kontakt taki jest rzeczą zwyczajną jak na przykład zawody sportowe, czy też pomoc niepełnosprawnemu, jeśli typ niepełnosprawności tego wymaga, a opiekun małoletniego wyrazi na to zgodę). Ponadto kontakt fizyczny z małoletnim nigdy nie może być niejawny bądź ukrywany, wiązać się z jakąkolwiek gratyfikacją bądź z wykorzystaniem stosunku zależności;
4) nie wolno kontaktować się prywatnymi kanałami komunikacji z małoletnimi ani spotykać się z małoletnim poznanym w związku z działaniami w Łukasiewicz – IMN bez wiedzy opiekuna tego małoletniego;
5) należy natychmiastowo reagować w przypadku zaobserwowania sytuacji przemocowych pomiędzy samymi małoletnimi, w szczególności poprzez powstrzymanie eskalacji konfliktu i zachowań niedozwolonych;
6) małoletnich należy traktować z szacunkiem oraz zachować się wobec nich profesjonalnie, nie zawstydzać, nie lekceważyć, nie obrażać, podnieść głos jedynie wtedy, kiedy wymaga tego sytuacja niebezpieczna (np. ostrzeżenie);
7) każdorazowo należy rozważyć, czy reakcja, komunikat bądź działanie wobec małoletniego są odpowiednie do sytuacji, bezpieczne i uzasadnione;
8) decyzje dotyczące konkretnego małoletniego powinny uwzględniać również bezpieczeństwo pozostałych małoletnich;
9) należy zwracać uwagę na właściwe i poprawne relacje zachodzące pomiędzy członkami personelu Łukasiewicz – IMN i innymi osobami dorosłymi a małoletnimi oraz pomiędzy samymi małoletnimi, jak również zwracać uwagę na czynniki ryzyka i symptomy krzywdzenia małoletnich;
10) należy zachować szczególną ostrożność w kontaktach z małoletnim, wykazując zrozumienie i wyczucie, co do których członek personelu Łukasiewicz – IMN ma wiedzę, że ten małoletni doznał wcześniej krzywdy, w tym w formie znęcania fizycznego, psychicznego lub wykorzystania seksualnego.
§ 3
Uprawnienia i obowiązki Odpowiedzialnego za Standardy
Poza innymi obowiązkami i uprawnieniami wymienionymi w tych Standardach Odpowiedzialny za Standardy:
1) zapoznaje personel Łukasiewicz – IMN ze Standardami oraz odbiera od niego oświadczenia o zapoznaniu się ze Standardami.
2) odbiera od personelu Łukasiewicz – IMN oświadczenie przed dopuszczeniem go do działalności z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich;
3) sprawdza danego członka personelu Łukasiewicz – IMN w Rejestrze przed dopuszczeniem do działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich. Osoba figurująca w Rejestrze nie może zostać dopuszczona do działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich;
4) dokonuje w każdym roku kalendarzowym sprawdzenia figurowania personelu Łukasiewicz – IMN w Rejestrze;
5) niezwłocznie odsuwa od wszelkich form kontaktu z małoletnimi członka personelu Łukasiewicz – IMN w przypadku powzięcia informacji o wszczęciu wobec niego postępowania karnego o przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub przestępstwo przeciwko małoletniemu;
6) monitoruje realizację Standardów, reaguje na ich naruszenie oraz koordynuje zmiany w Standardach prowadząc równocześnie rejestr zgłoszeń i proponowanych zmian;
7) przekazuje Dyrektorowi Instytutu wszelkie uwagi, proponowane zmiany i incydenty w zakresie naruszania Standardów;
8) w porozumieniu z Dyrektorami Oddziałów w Skawinie, Legnicy i Poznaniu wyznacza Zastępców Odpowiedzialnego za Standardy w Oddziałach oraz określa, które uprawnienia Odpowiedzialnego za Standardy będą oni wykonywać w Oddziałach.
§ 4
Procedura podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia małoletniego
1. W przypadku powzięcia przez członka personelu Łukasiewicz – IMN podejrzenia, że małoletni jest krzywdzony, ma on obowiązek poinformować o tych podejrzeniach Odpowiedzialnego za Standardy. Obowiązek ten dotyczy każdej sytuacji, niezależnie od tego, kto jest sprawcą krzywdzenia.
2. Odpowiedzialny za Standardy decyduje o przeprowadzeniu interwencji jeżeli:
1) o interwencję poprosi małoletni lub jego opiekun prawny lub
2) o interwencję lub współudział w interwencji poprosi podmiot (szkoła, stowarzyszenie, organizacja młodzieżowa), który współorganizował udział małoletniego w działaniach realizowanych przez Łukasiewicz – IMN lub
3) podmiot (szkoła, stowarzyszenie, organizacja młodzieżowa), który współorganizował udział małoletniego w działaniach realizowanych przez Łukasiewicz – IMN wyrazi zgodę na przeprowadzenie interwencji samodzielnie przez Łukasiewicz – IMN lub
4) ma podejrzenie, że opiekun prawny lub podmiot wymieniony w pkt 2. i 3. są zaangażowani w krzywdzenie małoletniego lub nie dają rękojmi udzielenia pomocy małoletniemu i prawidłowego przeprowadzenia interwencji.
3. Osoba, wobec której istnieje podejrzenie krzywdzenia małoletniego, jest całkowicie wyłączana z procedury podejmowania interwencji.
4. W przypadku gdy zgłoszono krzywdzenie małoletniego przez członka personelu Łukasiewicz – IMN, osoba ta zostaje natychmiast odsunięta od wszelkich form kontaktu z małoletnimi do czasu wyjaśnienia sprawy.
5. O ile interwencja nie jest prowadzona na podstawie procedury podmiotu, z którym Łukasiewicz – IMN wspólnie prowadzi interwencję na podstawie pisemnego ustalenia, zastosowanie ma procedura Łukasiewicz – IMN określona w ust. 7 tego paragrafu.
6. Jeżeli interwencja nie jest prowadzona przez Łukasiewicz – IMN lub jest prowadzona na podstawie procedury innego podmiotu, Odpowiedzialny za Standardy sporządza na tę okoliczność notatkę służbową zawierającą informację co do przyjętego sposobu wyjaśnienia przypadku podejrzenia krzywdzenia małoletniego.
7. Interwencja w Łukasiewicz – IMN prowadzona jest zgodnie z następującą procedurą:
1) Odpowiedzialny za Standardy wszczyna procedurę zakładając kartę interwencji, której wzór stanowi Załącznik nr 3 do niniejszych Standardów. Wszelkie ustalenia są spisywane na karcie interwencji.
2) Odpowiedzialny za Standardy wyznacza zespół interwencyjny w składzie adekwatnym do danego przypadku. Może on również wyznaczyć stałych członków zespołu interwencyjnego, biorących udział w interwencji w sytuacji, w której nie jest możliwe wyznaczenie przez Odpowiedzialnego za Standardy składu Zespołu do danego przypadku. Może on również podjąć decyzję o zaproszeniu do udziału w zespole interwencyjnym specjalistów, w szczególności psychologów i pedagogów, celem skorzystania z ich pomocy przy rozmowie z małoletnim o trudnych doświadczeniach.
3) Jeżeli zgłoszono krzywdzenie ze strony członka Dyrekcji, kierownika komórki organizacyjnej lub członka Rady (w rozumieniu § 2 pkt 4, 5 i 8 Regulaminu Organizacyjnego Łukasiewicz – IMN), jak również ze strony personelu Działu Doradczo-Prawnego, Odpowiedzialny za Standardy obligatoryjnie wyznacza niezależnego, zewnętrznego eksperta do kierowania zespołem interwencyjnym, bez prawa do jego odwołania przed końcem interwencji.
4) Zarówno zgłaszający przypadek krzywdzenia małoletniego, osoby posiadające o tym przypadku wiedzę, jak i członkowie zespołu interwencyjnego są zobowiązani do zachowania tych informacji w tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane Dyrektorowi Instytutu oraz uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.
5) Zespół interwencyjny przeprowadza rozmowę z małoletnim o zdarzeniu i o jego sytuacji osobistej (rodzinnej, zdrowotnej). Zespół interwencyjny stara się ustalić przebieg zdarzenia, ale także wpływ zdarzenia na zdrowie psychiczne i fizyczne małoletniego.
6) W przypadku gdy sprawcą krzywdzenia jest inny małoletni należy przeprowadzić rozmowę z nim oraz z jego opiekunem, a także oddzielnie z małoletnim poddawanym krzywdzeniu i jego opiekunem. W trakcie rozmów należy upewnić się, że małoletni podejrzewany o krzywdzenie innego małoletniego nie jest krzywdzony przez opiekuna lub inne osoby.
7) Po wysłuchaniu małoletniego zespół interwencyjny powinien zbadać wszystkie okoliczności sprawy, w szczególności wysłuchać członka personelu Łukasiewicz – IMN lub inną osobę podejrzewaną o krzywdzenie małoletniego oraz inne osoby mające wiedzę na temat zdarzenia. Powinien również przeprowadzić rozmowy z innymi osobami mającymi lub mogącymi mieć wiedzę o zdarzeniu i o sytuacji osobistej (rodzinnej, zdrowotnej) małoletniego, w tym w szczególności z jego opiekunem.
8) W rezultacie poczynionych ustaleń zespół interwencyjny może w szczególności podjąć następujące działania:
a) W przypadku gdy wobec małoletniego popełniono przestępstwo, zespół interwencyjny sporządza zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa i przekazuje je do podpisu Odpowiedzialnemu za Standardy celem przekazania do właściwej miejscowo policji lub prokuratury.
b) W przypadku gdy z rozmowy z opiekunem wynika, że nie jest on zainteresowany pomocą małoletniemu, ignoruje zdarzenie lub w inny sposób nie wspiera małoletniego, który doświadczył krzywdzenia, zespół interwencyjny sporządza wniosek o wgląd w sytuację rodziny, który przekazuje do podpisu Odpowiedzialnemu za Standardy celem skierowania do właściwego sądu rodzinnego.
c) W przypadku gdy członek personelu Łukasiewicz – IMN dopuścił się wobec małoletniego innej formy krzywdzenia niż popełnienie przestępstwa na jego szkodę, zespół interwencyjny rekomenduje zastosowanie odpowiednich środków dyscyplinarnych.
d) Zespół interwencyjny organizuje spotkanie lub spotkania z opiekunami małoletniego, którym przekazuje informacje o zdarzeniu oraz o potrzebie/możliwości skorzystania ze specjalistycznego wsparcia, w tym ze strony innych organizacji lub służb.
e) W przypadku gdy podejrzenie zagrożenia bezpieczeństwa małoletniego zgłosili opiekunowie małoletniego, a podejrzenie to nie zostało potwierdzone, zespół interwencyjny informuje o tym fakcie opiekunów małoletniego na piśmie.
f) W przypadku gdy z przeprowadzonych ustaleń wynika, że opiekun małoletniego zaniedbuje jego potrzeby psychofizyczne lub rodzina jest niewydolna wychowawczo (np. małoletni wielokrotnie jest nieadekwatnie ubrany do pogody, opuszcza miejsce zamieszkania bez nadzoru osoby dorosłej), rodzina stosuje przemoc wobec małoletniego, zespół interwencyjny sporządza stosowny wniosek o potrzebie pomocy rodzinie, gdy niespełnianie potrzeb wynika z sytuacji ubóstwa bądź – w przypadku przemocy i zaniedbania – konieczności wszczęcia procedury Niebieskiej Karty, który przekazuje do podpisu Odpowiedzialnemu za Standardy celem skierowania go do właściwego ośrodka pomocy społecznej.
g) W przypadku krzywdzenia przez innego małoletniego zespół interwencyjny wspólnie z opiekunem małoletniego krzywdzącego opracowuje plan, celem wyeliminowania zachowań niepożądanych. Z opiekunem małoletniego poddawanego krzywdzeniu zespół interwencyjny opracowuje plan zapewnienia mu bezpieczeństwa, włączając w ten plan sposoby odizolowania go od źródeł zagrożenia.
h) Jeżeli jest to możliwe, po ujawnieniu krzywdy, może utworzyć grupę wsparcia dla małoletniego.
9) Dalszy tok postępowania leży w kompetencji osób lub instytucji, którym przekazano stosowne rekomendacje, wnioski lub zawiadomienia.
§ 5
Zasady aktualizacji Standardów
1. Odpowiedzialny za Standardy obowiązany jest co najmniej raz na dwa lata dokonywać oceny Standardów w celu zapewnienia ich dostosowania do aktualnych potrzeb oraz zgodności z obowiązującymi przepisami. Wnioski z przeprowadzonej oceny należy pisemnie udokumentować.
2. Personel Łukasiewicz – IMN może przekazywać swoje uwagi, proponować zmiany względem uregulowań zawartych w Standardach do Osoby Odpowiedzialnej oraz zgłaszać incydenty naruszania Standardów.
3. Wszelkich zmian w Standardach dokonuje Dyrektor Instytutu w drodze zarządzenia.
§ 6
Zasady udostępniania rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym oraz małoletnim Standardów do zapoznania się z nimi i ich stosowania
1. Standardy są dokumentem ogólnodostępnym, w szczególności dla personelu Łukasiewicz – IMN, małoletnich i ich opiekunów.
2. Opiekunowie małoletnich zostają zapoznani ze Standardami przez osoby wyznaczone przez Odpowiedzialnego za Standardy. Opiekunowie składają oświadczenie o zapoznaniu się ze Standardami.
3. Małoletni zostają zapoznani przez osoby wyznaczone przez Odpowiedzialnego za Standardy z treścią Standardów oraz skróconą wersją Standardów.
§ 7
Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet oraz procedury ochrony małoletnich przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci Internet oraz utrwalonymi w innej formie
1. Jeżeli Łukasiewicz – IMN zapewnia małoletnim dostęp do urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet, zobowiązany jest podejmować działania zabezpieczające małoletnich przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju; w szczególności należy zainstalować i aktualizować oprogramowanie zabezpieczające przed złośliwym oprogramowaniem i filtrujące treści.
2. W miarę możliwości personel Łukasiewicz – IMN powinien informować małoletnich o zasadach bezpiecznego korzystania z Internetu.
3. Łukasiewicz – IMN w miarę możliwości zapewnia stały dostęp do materiałów edukacyjnych, dotyczących bezpiecznego korzystania z Internetu.
4. Personel Łukasiewicz – IMN powinien sprawować nadzór nad treściami, do jakich dostęp mają małoletni oraz podejmować interwencję w przypadku dostępu do treści nieodpowiednich.
§ 8
Zasady ochrony wizerunku małoletniego
1. Łukasiewicz – IMN, uznając prawo małoletniego do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku małoletniego.
2. Upublicznienie przez personel Łukasiewicz – IMN wizerunku małoletniego utrwalonego w jakiejkolwiek formie (tj. fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga pisemnej zgody opiekuna małoletniego.
3. Jeżeli wizerunek małoletniego stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda opiekuna na utrwalanie wizerunku małoletniego nie jest wymagana.
§ 9
Postanowienia końcowe
1. Standardy wchodzą w życie z dniem ogłoszenia Zarządzenia Dyrektora Instytutu o wdrożeniu Standardów.
2. Standardy stosuje się odpowiednio w stosunku do małoletnich, uczestniczących w aktywnościach, których organizatorem lub partnerem pozostaje Łukasiewicz – IMN.
3. Standardy zostają opublikowane na stronie internetowej Łukasiewicz – IMN.
